منطقهخاورمیانه، که بعد از جنگ جهانی دوم تاکنون از پرتنش‌ترین و رخنه‌پذیر‌ترین مناطقدر ت بین‌الملل بوده است، به‌دلیل موقعیت ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک،ژئواومیک، و ژئوکالچر، محل تلاقی منافع و منازعه میان قدرت‌های منطقه‌ای وفرامنطقه‌ای محسوب میشود.
خاورمیانهاز ابتدای قرن بیست‌ویکم در اثر دخالت قدرت‌های فرا منطقه‌ای، اشغالگری نامشروع،جنگ‌های داخلی و منطقه‌ای به یکی از مناطق مهم، استراتژیک و بحران‌ساز تبدیل شدهاست. خاورمیانه به‌عنوان تنش‌زاترین منطقه در ژئوپلیتیك جهانی، در سال‌های نخستقرن بیست‌ویکم شاهد شکل‌گیری سه ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا به بهانهمبارزه با تروریسم و عوامل برهم‌زننده ثبات و امنیت منطقه‌ای بوده است. اولینائتلاف پس از یازده سپتامبر 2001، با هدف مقابله با القاعده و طالبان تشکیل شد،دومین ائتلاف در سال 2003 بر ضد رژیم بعثی صدام حسین شکل گرفت. سومین ائتلاف نیزدر سال 2014 برای مقابله با داعش راه‌اندازی شده است.
درحقیقت رشد و گسترش فعالیت گروه‌های تروریستی ناشی از اشغال افغانستان و عراق،خاورمیانه را به کانون بحران در جهان تبدیل کرده است. پدیده افراط‌گرایی تا قبل ازاشغال عراق چندان گسترده نبود؛ اما حمله آمریکا به عراق در سال ٢٠٠٣ فرصت و فضایمناسبی را برای حضور و نقش‌آفرینی گروه‌های مسلح و تروریستی مختلف ازجمله القاعدهدر عراق به‌وجود آورد. این جریان با گذراندن فرازونشیب‌هایی در سالیان اخیر، باتوجه به بی‌ثباتی عراق و بحران سوریه فرصت احیا پیدا کرد و در آوریل ۲۰۱۳ با نامدولت اسلامی در عراق و شام» که به‌صورت مختصر داعش» خوانده میشود اعلام موجودیتکرد. با هجوم گسترده این گروه به عراق در ژوئن ۲۰۱۳، اوضاع منطقه دچار بحران ودگرگونی عمیقی شد. برای نخستین بار مرزهای جغرافیایی و نظم ژئوپلیتیک بین سوریه وعراق ازبین رفت.
در کنارظهور گروه‌های تروریستی، آغاز خیزش‌های مردمی و شکل‌گیری انقلاب‌های عربی درابتدای دهه دوم قرن بیست‌ویکم نیز خاورمیانه را در صدر بحرانی‌ترین منطقه جهانقرار داد. در واقع جنبش‌های اخیر در خاورمیانه، قواعد بازی در سطح جهانی و نیزقانونمندی‌های کنش بینالمللی را متحول کرده است.
در حالحاضر نقش‌آفرینی داعش و القاعده، بحران سوریه، بحران یمن، بحران شورای همکاری خلیجفارس، تنش میان ایران و آمریکا، دخالت و بحران‌آفرینی اسرائیل در کشورهای منطقه وتشدید رقابت تسلیحاتی ناشی از معمای امنیتی فزاینده و رقابت قدرت‌ها و ائتلاف‌هایمنطقه‌ای موجب تشدید تنش و افزایش منازعات در خاورمیانه شده است.
از این‌روگردآوری و تدوین مجموعه این مقالات در کتاب حاضر می‌تواند به شکل مناسب‌تر اینفرایند، برآیند و سناریوهای ناشی از این تغییرات را با وضوح و شفافیت بیشتری بهنمایش بگذارد. امید است انتشار این اثر بتواند نگرش علمی‌تر و دقیق‌تری را درباره تحولاتخاورمیانه در اختیار كارشناسان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به مسائل خاورمیانه وشمال آفریقا قرار دهد.
آینده ائتلاف‌های منطقه غرب آسیا
خاورمیانه ,عراق ,بحران ,منطقه ,منطقه‌ای ,ائتلاف ,ناشی از ,قرن بیست‌ویکم ,شده است ,در سال ,عراق در
درباره این سایت